Ben jij het type persoon dat graag wil dat de ander zich goed voelt en je springt bij als de ander hulp nodig heeft? Je houdt dus veel rekening met anderen en je let goed op wat er om je heen gebeurt.
Deze blog geeft je inzichten in de typische kenmerken, de valkuilen en tips om aan jezelf te denken.
In een wereld waar zoveel nadruk ligt op zorgen voor anderen, kan het gemakkelijk zijn om te vergeten dat we ook voor onszelf moeten zorgen. Of je nu een ouder, vriend, collega of verzorger bent, de neiging om jezelf op de tweede plaats te zetten is een valkuil waar velen van ons in vallen. Maar wat gebeurt er als onze zorgzaamheid voor anderen overgaat in zelfverwaarlozing?
Kenmerken van overmatige zorgzaamheid
Overmatige zorgzaamheid kan vaak verkeerd worden geïnterpreteerd als een deugd, maar het is belangrijk om de tekenen te herkennen die wijzen op een onevenwichtige situatie:
Té lief zijn voor de ander: De ander vraagt iets en jij springt onmiddellijk om de ander maar te pleasen.
Altijd 'ja' zeggen: Je vindt het moeilijk om nee te zeggen, zelfs als je al overbelast bent.
Voortdurend piekeren over anderen: Je bent meer bezig met de behoeften en problemen van anderen dan met die van jezelf.
Over-verantwoordelijk voelen: Het wel en wee van je medemens is belangrijker dan je eigen behoeften en noden.
Gebrek aan tijd voor jezelf: Je eigen hobby's, interesses en zelfzorg komen op de laatste plaats.
Schuldgevoel bij het stellen van grenzen: Je voelt je schuldig als je tijd neemt voor jezelf of je eigen behoeften prioriteit geeft.
Hulp aanbieden terwijl er niet om is gevraagd: Het kan moeilijk zijn om een ander te zien worstelen, maar onthoud dat dat het proces is van de ander en dat jij er enkel bent om ondersteuning te bieden als de ander erom vraagt.
Belerend overkomen: Mogelijk ervaren anderen je als té bemoederend en té belerend omdat je overmatig gericht bent op de ander (alsof jij het allemaal beter weet)
Kortom, je bent dus met iedereen bezig behalve met jezelf.
Vermoedelijk ben je niet altijd en overal té zorgzaam, maar steeds in bepaalde situaties. Ik nodig je uit om er vanaf nu op te letten, en dit ook te noteren. Dat zal je al veel inzichten geven.
Valkuilen van overmatige zorgzaamheid
Deze gewoonte van overmatige zorgzaamheid kan leiden tot een aantal valkuilen:
Emotionele uitputting: Constant zorgen voor anderen kan leiden tot burn-out, stress en emotionele vermoeidheid.
Verlies van eigen identiteit: Door jezelf op de achtergrond te plaatsen, kun je het contact verliezen met wie je bent en wat je nodig hebt.
Verwaarlozing van eigen gezondheid: Zowel fysieke als mentale gezondheid kunnen lijden onder voortdurende zelfverwaarlozing.
Claimgedrag: Over bezorgdheid, angst om te verliezen, kan leiden tot claimgedrag. Het kan ertoe leiden dat je de ander onder controle wilt houden waardoor je gaat bemoederen en betuttelen.
Té zorgzaam zijn is best wel vermoeiend. De verhouding tussen geven en ontvangen is immers niet in balans. Het kost je wellicht veel tijd en veel van je energie.
Waarom doe je dat?
Wellicht ben je (onbewust) bezig met
je eigen behoefte aan waardering te vervullen. Dat doe je dus door overmatig te zorgen voor iedereen.
En nog sterker, wanneer je zorgzaamheid onvoldoende opgemerkt wordt onvoldoende gewaardeerd, dan voel je je mogelijk teleurgesteld.
5 tips om weer in balans te komen
Het vinden van een balans tussen zorgen voor anderen en voor jezelf zorgen is geen eenvoudige taak, maar het is essentieel voor een gezond en vervuld leven. Door de tekenen van overmatige zorgzaamheid te herkennen en actie te ondernemen om weer in balans te komen, kun je niet alleen jezelf, maar ook anderen op een gezondere en duurzamere manier ondersteunen.
Onderstaande tips helpen je om zorgzaamheid op een goede manier in te zetten zodat je jezelf niet overbelast.
Stel grenzen: Leer 'nee' te zeggen. Grenzen stellen is geen teken van zwakte, maar een blijk van zelfrespect. Begin klein en breid geleidelijk uit.
Plan tijd voor jezelf: Zet jezelf op je eigen agenda. Of het nu gaat om een hobby, sporten, of gewoon rustig een boek lezen, zorg dat je regelmatig tijd voor jezelf inplant.
Herken je eigen behoeften: Sta stil bij wat je zelf nodig hebt. Wat geeft je energie? Wat maakt je gelukkig? Zorg dat je ook aan deze behoeften aandacht besteedt.
Vraag om hulp: Je hoeft niet alles alleen te doen. Het is oké om hulp te vragen, of het nu gaat om dagelijkse taken of emotionele ondersteuning.
Reflecteer en evalueer: Neem regelmatig de tijd om je gevoelens en activiteiten te reflecteren. Vraag jezelf af: Doe ik dit voor iemand anders of voor mezelf? Helpt dit mij of draagt dit bij aan mijn gevoel van zelfverwaarlozing?
Zorgzaamheid is iets moois, ongetwijfeld. Maar het heeft ook een valkuil, namelijk dat je de ander altijd boven jezelf verkiest en je jezelf uit het oog verliest. Dit kan ervoor zorgen dat je stress gaat ervaren en uiteindelijk zelfs in een burn-out belandt. Bewaak dus goed je grenzen en zeg af en toe ‘nee’ als het voor jou niet haalbaar is. Want hoe mooi het ook is dat je wilt zorgen voor anderen; vergeet jezelf niet.
Heb jij hier moeite mee? Of merk je dat je stress ervaart of een burn-out hebt doordat je altijd aan het zorgen bent voor anderen? Neem dan contact met me op voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek. Als erkende burnout coach kan ik je helpen.
Wil je ineens de koe bij de horens vatten? Schrijf je dan in voor mijn workshop “grenzen stellen”. Deze gaat door in mijn praktijk op vrijdag 8 maart 2024. We starten om 13u30 en eindigen rond 16u30. Tijdens deze workshop ga je dus leren sterker in je schoenen te staan, je gevoelens respectvol te uiten en duidelijk je grenzen aan te geven. Bovendien krijg je tal van tips mee. Kost deelname is 75€ per persoon. Inschrijven kan via deze link.
Je kan ook deelnemen aan één van mijn belevingswandelingen. Tijdens zo’n wandeling gaan we een 6-tal kilometer wandelen, en onderweg stoppen we en doen we specifieke oefeningen rond een bepaald onderwerp. Onderwerpen kunnen bijvoorbeeld zijn: grenzen stellen, loslaten, veerkracht verhogen, enz. Kost deelname is 15€ per persoon. Check mijn website voor de eerstvolgende data en onderwerpen: www.ariadnewils.be/belevingswandelingen
Comments